Psycholodzy alarmują: Starsze dziecko nigdy nie powinno opiekować się młodszym rodzeństwem!
W momencie, gdy pierwsze dziecko dorasta, zaczyna samo radzić sobie z wykonywaniem podstawowych czynności dnia codziennego i wie, co mu wolno, większość rodziców może odetchnąć z ulgą. W końcu nastały czasy, kiedy można liczyć na pomoc syna czy córki i to w różnych aspektach życia. Jednym z nich jest opieka nad młodszym rodzeństwem, dzięki czemu rodzice mogą mieć trochę więcej czasu dla siebie. Pozostaje tylko pytanie, czy to aby na pewno dobry pomysł?
Okazuje się, że pozostawienie młodszego rodzeństwa pod opieką starszej siostry czy też brata może nieść za sobą negatywne, żeby nie powiedzieć bardzo negatywne skutki. Tyczy się to zwłaszcza sytuacji, kiedy starsze dziecko jest wręcz zmuszane do opieki nad młodszym członkiem rodziny i zdarza się to zdecydowanie zbyt często.
Przyjrzyjmy się temu nieco bliżej…
Na dziecku ciąży zbyt duża odpowiedzialność
Oczywiście dziecko powinno uczyć się odpowiedzialności za swoje zachowania, decyzje, drugą osobę itp.. Jest jednak ogromna różnica pomiędzy opieką sprawowaną przez nastolatka nad młodszym dzieckiem podczas gotowania obiadu, a opieką sprawowaną nad dzieckiem przez kolejne godziny, podczas gdy w domu nie ma nikogo więcej.
Jeśli Twoje dziecko nie ma nic przeciwko temu, aby zająć się młodszą siostrzyczką czy braciszkiem, raczej nie ma w tym nic złego. Problem pojawia się, kiedy starsze dziecko jest do tego zmuszane. Pamiętaj, że to wciąż dziecko. Jeśli więc zdarzy się jakiś wypadek (odpukać!), poczucie winy będzie ciążyło na nim znacznie bardziej niż na dorosłej osobie.
Dziecko to wciąż dziecko
Starsze dzieci często pełnią w domach role niani, zwłaszcza, kiedy rodziców nie stać na profesjonalną opiekę. Jeśli tak jest również w Twoim przypadku, nie oczekuj od starszego dziecka tego samego poziomu oddania i profesjonalizmu co od starszej, zdecydowanie bardziej doświadczonej opiekunki. Starszy syn czy córka wcale nie musi wiedzieć, jak zmienić pieluchę, prawidłowo i bezpiecznie nakarmić dziecko czy zareagować na napad złości lub płaczu.
Choć często korzystanie z pomocy starszego dziecka jest nieuniknione, zwłaszcza w rodzinach wielodzietnych, upewnij się, że zadania, które powierzasz swojemu synowi czy córce są dobierane adekwatnie do wieku. To bardzo istotne!
Poświęcenie własnego dzieciństwa
Jedynak w rodzinie ma znacznie mniej obowiązków niż dzieci, które wychowują się z młodszym rodzeństwem. Często jest tak, że jedynaki po wykonaniu takich czynności, jak posprzątanie pokoju czy odrobienie lekcji, mogą wyjść na zewnątrz, aby pobawić się z kolegami i koleżankami, obejrzeć film czy zagrać w ulubioną grę. Dzieci, które mają młodsze rodzeństwo, często nie mają takiej możliwości. Nawet jeśli, to ma to miejsce zdecydowanie rzadziej. Rodzice nierzadko wręcz zmuszają je do rezygnacji z typowych dla nastolatków działań tylko dlatego, że sami potrzebują pomocy. Pamiętajmy, że pozwolenie dziecku być po prostu dzieckiem i cieszyć się swoim dzieciństwem jest prawdopodobnie najlepszą rzeczą, jaką możemy dla niego zrobić.
Negatywny wpływ na relacje pomiędzy dziećmi
Zmuszanie starszego dziecka do regularnej opieki nad młodszym rodzeństwem może wywołać u niego uraz na tle psychicznym. Dziecko może odczuwać, że wywierasz na nim zbyt dużą presję i stres. W rezultacie może zacząć odczuwać negatywne emocje w stosunku do swojej siostrzyczki czy braciszka. Poza tym, kiedy dziecko zostaje w domu samo z rodzeństwem, musi odgrywać autorytatywną rolę, co nie zawsze wszystkim odpowiada.
To nie ich praca
Rodzice często oczekują, że starsze dzieci będą się zajmować młodszymi zupełnie za darmo zakładając tym samym, że to jeden z ich obowiązków. Sęk w tym, że większość dzieci, a zwłaszcza nastolatków ma do tego zupełnie inne podejście. Zauważają, że nianie otrzymują wynagrodzenie za wykonywanie tych samych czynności i wydaje im się to niesprawiedliwe. Oczywiście, jeśli sporadycznie zdarza Ci się wykorzystywać starsze dziecko do opieki nad młodszym, nie musisz rozmawiać z nim o pieniądzach. Jeśli natomiast opieka nad dzieckiem zajmuje starszemu synowi czy córce sporą część czasu, warto rozważyć w tym przypadku jakąś rekompensatę za wykonaną pracę. Rekompensatę, która wcale nie musi mieć formy pieniężnej. Możliwości jest mnóstwo.
