×

Pokrzywa – zwykły chwast, który posiada niezwykłe właściwości i zastosowania

Prawdopodobnie pokrzywa kojarzy Ci się z niepotrzebnym chwastem, bolesnym poparzeniem oraz bąblami na skórze. Jednak jest to roślina o cudownych właściwościach i bardzo wielu zastosowaniach. Nasze prababcie gotowały z niej zupę! Niestety obecnie pokrzywa zwyczajna jest przez wielu niedoceniana. Czas to zmienić. Dowiedz się, jakie korzyści niesie ze sobą regularne spożywanie tego zioła oraz czym różni się od pokrzywy indyjskiej?

Pokrzywa zwyczajna: ogólna charakterystyka i skład

Pokrzywa zwyczajna (łac. Urtica dioica L.) jest byliną występującą niemal na całej kuli ziemskiej. Rośnie w zaroślach, lasach, na polach, przy drogach i w ogrodach. Jest rozłogowa, mało wymagająca i osiąga wysokość od 0,5 m do nawet 2 m.

Łodyga pokrzywy jest czterokanciasta, łykowata, a jej ciemnozielone liście są ząbkowane i pokryte od spodu parzącymi włoskami, powodującymi podrażnienia skóry ludzi oraz zwierząt.

Surowcem są korzenie oraz liście pokrzywy – zarówno świeże, jak i suszone. Ponadto, często stosuje się sok uzyskiwany ze świeżych pędów pokrzywy.

Pokrzywa zwyczajna zawiera:
– makro- i mikroelementy (magnez, fosfor, wapń, siarkę, żelazo, potas, jod, krzem, sód),
– witaminy A, K, B2, C, E,
– związki aminowe i garbnikowe,
– kwas pantotenowy (witamina B5),
– kwasy organiczne (m.in. mrówkowy, glikolowy, glicerolowy),
– olejki eteryczne,
– sole mineralne,
– chlorofil,
– serotonina,
– histamina,
– acetylocholina,
– karotenoidy,
– fitosterole,
– flawonoidy.

Pokrzywa często jest traktowana jako zwykły chwast, a to prawdziwa skarbnica aktywnych związków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Uważana jest nawet za naturalny antybiotyk.

Pokrzywa: właściwości

Roślina ta wykazuje właściwości:

– moczopędne,

– rozkurczowe i przeciwbólowe,

– przeciwzapalne,

– wzmacniające i regeneracyjne,

– antybakteryjne oraz przeciwwirusowe,

– przeciwbiegunkowe,

– przeciwkrwotoczne,

– oczyszczające,

– antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe,

– przeciwanemiczne,

– antyhistaminowe.

Pokrzywa: zastosowanie

Pokrzywa zwyczajna nadaje się do picia, zarówno w postaci parzonych herbat z suszonych liści, jak i wyciskanego soku z młodych gałązek. Poza tym, można ją stosować w formie płukanek, wcierek bądź okładów na problematyczne miejsca.

#1 Pokrzywa na włosy, skórę i paznokcie

Pielęgnuje włosy przede wszystkim przetłuszczające się oraz wypadające. Wzmacnia mieszki włosowe, pobudza wzrost włosów oraz korzystnie wpływa na gruczoły potowe i łojowe. Przeciwdziała łojotokowi skóry, a także zwalcza łupież.

Zapobiega również łamaniom się paznokci i odżywia je.

#2 Pokrzywa na alergię

Zawarte w pokrzywie związki czynne działają podobnie do leków przeciwhistaminowych. Łagodzą objawy alergii (tj. katar sienny), świądu, wysypek, również tych w postaci pokrzywek.

Ponadto przyspieszają gojenie się ran i wspomagają leczenie chorób skórnych.

#3 Pokrzywa na trądzik i inne schorzenia skórne

Ze względu na jej właściwości bakteriobójcze stosowana jest w leczeniu problemów skórnych, zwłaszcza wieku młodzieńczego.

Zaleca się przemywanie i okłady z liści pokrzywy, gdy na skórze wystąpi:
– trądzik,
– czyrak,
– ropień.

#4 Pokrzywa na stres i dobre samopoczucie

Wpływa korzystnie na układ nerwowy, pomaga walczyć ze stresem oraz poprawia samopoczucie i zdrowie.

Dodaje sił witalnych, niweluje oznaki zmęczenia. Właśnie dlatego pokrzywa jest szczególnie polecana osobom osłabionym, przemęczonym i zestresowanym.

#5 Pokrzywa na anemię

Dzięki zawartości m.in. kwasu foliowego, żelaza, witaminy K oraz miedzi pokrzywa wpływa korzystnie na produkcję czerwonych krwinek i hemoglobiny.

To z kolei bardzo przydaje się w leczeniu anemii i przy osłabieniu.

#6 Pokrzywa na dolegliwości trawienne

Stosowana jest w chorobach wątroby i przewodu pokarmowego, nieżytach żołądka i jelit, a także przy biegunkach. Wspomaga trawienie i przyswajanie pokarmów poprzez pobudzanie wydzielania soku żołądkowego oraz żółci.

Ponadto, pokrzywa wykazuje korzystny wpływ na procesy przemiany materii i pobudza wytwarzanie enzymów trzustkowych.

#7 Pokrzywa na choroby układu moczowego

Stosuje się ją w łagodnych stanach zapalnych dróg moczowych, zbyt skąpym wydalaniu moczu (tzw. skąpomocz), a pomocniczo również w kamicy nerkowej i dnie moczanowej.

Działa moczopędnie, a wraz z wydalanym moczem usuwa szkodliwe produkty przemiany materii, tj. chlorki czy mocznik. Ponadto, nie zatrzymuje wody w organizmie, więc zapobiega powstawaniu obrzęków nóg i powiek.

#8 Pokrzywa na przerost prostaty

Pokrzywa łagodzi objawy przerostu prostaty. Prawdopodobnie dzięki hydrofilowej jej części zawartej w korzeniu, a mianowicie lektyny i polisacharydy, które odpowiedzialne są za hamowanie aktywności aromatazy.

Nawet Komisja Europejska zaleca stosowanie pokrzywy w leczeniu pierwszego i drugiego stadium przerostu gruczołu krokowego (BPH) oraz zaburzeń oddawania moczu towarzyszącym BPH.

#9 Pokrzywa na ból kręgosłupa i nie tylko

W medycynie ludowej od dawna jest stosowana w celu łagodzenia bólu, ale jej właściwości przeciwbólowe zostały również udowodnione naukowo.

Pomaga m.in. niwelować stany zapalne stawów i kości, a także bóle dysku oraz bóle wywołane urazami mechanicznymi (np. naciągnięcie, zapalenie ścięgien, „łokieć tenisisty”).

#10 Pokrzywa w ciąży

Nie ma przeciwwskazań, jeśli chodzi o spożywanie pokrzywy w czasie ciąży, a wręcz zaleca się jej picie. Zawiera bowiem dużo witamin i minerałów, potrzebnych przyszłej mamie.

Z kolei wypijanie herbaty z pokrzywy po porodzie wspomoże laktację i usunie nadmiaru wody z organizmu.

#11 Pokrzywa na grzyba

Pokrzywa pobudza proces niszczenia wirusów, grzybów i bakterii wywołujących choroby. Wspomaga tworzenie komórek produkujących przeciwciała, dzięki temu chroni organizm przed drobnoustrojami.

Jest polecana również po terapii antybiotykowej w celu oczyszczania organizmu z pozostałości po lekach.

#12 Inne zastosowania pokrzywy zwyczajnej:

– poprawia pracę serca i zapobiega jego chorobom,
– reguluje ciśnienie krwi oraz obniża poziom cholesterolu,
– niweluje namnażanie wolnych rodników, które przyczyniają się do powstawania chorób układu krążenia, Alzheimera, Parkinsona, cukrzycy czy nowotworów,
– wzmacnia układ odpornościowy,
– wzmacnia stawy, leczy reumatyzm i inne dolegliwości reumatyczne,
– redukuje stany zapalne (również te narządów intymnych),
– niweluje hemoroidy,
– przeciwdziała osteoporozie, odpowiada za mocne kości i przyspiesza ich zrastanie się,
odpowiada za prawidłową pracę tarczycy,
– podnosi odporność błon śluzowych oraz wpływa skutecznie na regenerację komórek skóry,
– obniża poziom cukru we krwi,
– leczy awitaminozę,
– likwiduje obrzęki i uczucie „ciężkich nóg”,
– odkaża jamę ustną i gardło.

Pokrzywa: przeciwwskazania

Pomimo wielu cennych właściwości zdrowotnych, pokrzywa może mieć również skutki uboczne.

Unikać jej powinny szczególnie osoby, które:
– mają wysypkę po spożyciu dużej ilości soku z pokrzywy,
– cierpią na przewlekłe zaburzenia żołądkowe,
– przyjmują inne leki, które mogą wejść w interakcje z ekstraktem z pokrzywy,
– nadmiernie się pocą,
– mają przewlekłą chorobę nerek,
– są po zabiegach chirurgicznych,
– w organizmie mają nadmiar żelaza,
– zmagają się z cukrzycą (chyba, że są po konsultacji z lekarzem).

Ponadto, z pokrzywy powinny zrezygnować kobiety, które zmagają się z chorobami narządów rodnych, tj. nowotwory, mięśniaki.

Pokrzywa indyjska i jej zastosowania

Poza pokrzywą zwyczajną, istnieje również odmiana indyjska, która od lat stosowana jest w medycynie hinduskiej oraz ajurwedyjskiej. Swoje właściwości lecznicze zawdzięcza substancji czynnej o nazwie forskolina, której największe stężenie znajduje się w korzeniach tej rośliny.

Wykorzystywana jest przy:

– dolegliwościach sercowo-naczyniowych,

– problemach ze strony układu pokarmowego,

– nadwadze i otyłości (jako środek na odchudzanie, ponieważ powoduje utratę masy ciała i redukcję tkanki tłuszczowej),

– chorobach układu oddechowego (tj. astma, bo znacznie rozszerza oskrzela),

– nadciśnieniu tętniczym (obniża ciśnienie krwi, ma zdolność hamowania procesu zlepiania się płytek krwi i rozszerzania naczyń krwionośnych),

– jaskrze (obniża ciśnienie wewnątrzgałkowe),

– łuszczycy (łagodzi objawy choroby).

W krajach afrykańskich liście rośliny stosuje się również jako środek moczopędny, wykrztuśny oraz w celu wywołania menstruacji u kobiet.

Kto nie powinien sięgać po pokrzywę indyjską?

1) osoby z niskim ciśnieniem tętniczym (ponieważ obniża ona ciśnienie),

2) kobiety w ciąży, karmiące piersią i dzieci (ze względu na brak wystarczających danych),

3) osoby z zaburzeniami krzepliwości krwi (z powodu ryzyka wystąpienia interakcji z warfaryną, kwasem acetylosalicylowym oraz klopidogrelem),

4) osoby cierpiące na chorobę wrzodową żołądka i chorobę refluksową przełyku.

Pokrzywa ma szereg leczniczych właściwości. Nie należy jednak przesadzać z jej ilością, by nie wypłukać wszystkich składników odżywczych z organizmu. Maksymalna dzienna dawka jej spożycia to 4 filiżanki!

Może Cię zainteresować